Pamięć

Wydarzenia z 31 sierpnia nie zostały zapomniane ani w samym Lubinie, ani w innych częściach Polski. W kolejne rocznice zbrodni organizowano manifestacje, zamawiano msze za zabitych. Od 1990 r. uroczystości organizowane są już oficjalnie.

W maju 1992 r. rozpoczęła się budowa pomnika poświęconego ofiarom wydarzeń 31 sierpnia 1982 r. w Lubinie. Jego inicjatorem było powołane w roku 1989 Towarzystwo Pamięci Ofiar Lubina ’82. Na monumentalne założenie architektoniczne składają się:

  • 11 głazów, na których wyryto słowo „Solidarność”, wykonanych przez kamieniołomy w Michałowicach,
  • 3 „kamienie – świadkowie”, każdy z krzyżem i okolicznościowym napisem, upamiętniające miejsca, w których zginęli Michał Adamowicz, Mieczysław Poźniak i Andrzej Trajkowski,
  • szereg dalszych głazów, symbolizujących rannych i osoby kryjące się przed kulami ZOMO.

Całości dopełnia odpowiednia aranżacja terenu. Autorem pomnika jest artysta rzeźbiarz Zbigniew Frączkiewicz. Pomnik uroczyście odsłonięto 30 sierpnia 1992 r., w przeddzień 10. rocznicy wydarzeń. Uczestniczyli w nim bp Tadeusz Rybak, ordynariusz legnicki, przewodniczący NSZZ Solidarność Marian Krzaklewski, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, liczne delegacje i poczty sztandarowe Solidarności z całego kraju i tysiące mieszkańców regionu. M. Krzaklewski na zakończenie swojego przemówienia powiedział: Nie osłabiajmy solidarności, bo ją utracimy. Kończąc, chciałbym złożyć w imieniu całego Związku szczególny hołd rodzinom pomordowanych. Choć wiem, że tu nie słowa są potrzebne, a czyny! Szczególnie dziękuję także tym, którzy przyczynili się często w bezimiennym wysiłku do powstania tego historycznego pomnika, wymownego dokumentu przeżytych przez nasz kraj wydarzeń. Jestem przekonany, że w tym miejscu mogę powtórzyć słowa wypowiedziane podczas pogrzebu księdza Popiełuszki w odniesieniu do ofiar naszych trzech braci: „Solidarność” będzie żyć, bo wy zginęliście za jej ideały.

W 20. rocznicę zbrodni na uroczystym posiedzeniu w Lublinie zebrała się Komisja Krajowa NSZZ Solidarność. W przyjętym stanowisku czytamy m.in.: NSZZ „Solidarność” wyraża […] oburzenie z powodu nieukarania sprawców tego mordu i ich politycznych mocodawców. Minęło 20 lat, a polski wymiar sprawiedliwości wciąż jest bezsilny wobec tych, którzy dopuścili się zbrodni na niewinnych uczestnikach pokojowej manifestacji. Żądamy, aby sprawcy mordu i ich poplecznicy, dzięki którym czuli się bezkarni, stanęli przed sądem i zostali surowo ukarani.
 
 

Źródło:
a okazało się, że Lubin 
31 sierpnia - 2 września 1982
PACYFIKACJA MIASTA
Oficyna Wydawnicza Volumen
Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
Warszawa 2007 Zdjęcia © Krzysztof Raczkowiak
Koncepcja: Adam Borowski
Redakcja i korekta: Mirosława Latkowska
Opracowanie graficzne: Jerzy Grzegorkiewicz

 

Wróć na stronę “Zbrodnia lubińska”