Rozwój szkolnictwa w Lubinie na przykładzie I LO – im. M. Kopernika
Źródło: Międzynarodowe Polsko - Niemieckie Sympozjum "Lubin dawniej i dziś – wspólne dziedzictwo kulturowe", Towarzystwo Miłośników Ziemi Lubińskiej Lubin 2002; Autor: Barbara Tokarska, I Liceum Ogólnokształcące w Lubinie
Temat sympozjum “Lubin dawniej i dziś – wspólne dziedzictwo kulturowe” daje możliwości zwrócenia uwagi na rolę, jaką w tworzeniu historii Lubina miało szkolnictwo. Przemawiają za tym niezmiernie ważne fakty, liczby i postacie autentycznych ludzi, którzy tworzyli wtedy wizerunek oświaty. Rozwój szkolnictwa lubińskiego uwarunkowany był istniejącą sytuacją i uzależniony od polityki oświatowej ówczesnej Polski Ludowej.
1. Polityka oświatowa w powojennej Polsce.
Moje wystąpienie ograniczyłam do szkolnictwa ogólnokształcącego. Początek polityki oświatowej dał Manifest PKWN z lipca 1944 roku. Zapowiadał on pełną demokratyzację szkół oraz zapewnienie bezpłatnego nauczania na wszystkich szczeblach. Projekt przebudowy systemu szkolnego opracowany przez Ministerstwo Oświaty Rządu Tymczasowego przedłożony został do zatwierdzenia KRN 4 maja 1945 roku, a następnie był przedmiotem dyskusji na zjeździe Oświatowym w Łodzi w dniach 18-22 czerwca 1945 roku. Skupiono się głównie na reformie systemu szkoły powszechnej. Nie opracowano zamknięcia koncepcji reorganizacji gimnazjum i liceum ogólnokształcącego. Ustalono, że szkoła ogólnokształcąca miała się składać z trzech szczebli:
- Nauczanie początkowe (klasy I-V)
- Nauczanie średnie na poziomie gimnazjalnym (klasy VI-VIII)
- Szkoła średnia na poziomie gimnazjalnym (klasy IX-XI)
Szkołą licealną miała być szkoła zawodowa i ogólnokształcąca przygotowująca do studiów wyższych. W rezultacie licea ogólnokształcące w latach 1945-1947 pozostały bez zmian organizacyjnych z okresu przedwojennego. Zmiany w programach nauczania dla klas gimnazjalnych i licealnych w tym okresie ograniczały się do usunięcia elementów obcych ideologicznie nowemu ustrojowi. Wprowadzono nowy przedmiot nauczania: “Wiedza o Polsce i świecie współczesnym” oraz narzucono nauczanie języka rosyjskiego. Szkoły były zobowiązane do organizowania uroczystości propagandowych.
Start oświaty w Polsce dokonywał się w niezmiernie trudnych warunkach. Ogromnemu zniszczeniu uległa baza materialna istniejących przed wojną szkół. Pracownie i pomoce zostały zniszczone w 70%. W 95% zniszczeniu uległy księgozbiory bibliotek przyszkolnych. Rozwój szkolnictwa zależał w dużej mierze od kadry nauczycielskiej. Ta grupa zawodowa w czasie II-ej wojny światowej poniosła dotkliwe straty. Wielu nauczycieli zginęło (7600), znaczną część wywieziono na roboty do Rzeszy. Pozyskanie inteligencji w nowych warunkach społecznopolitycznych nie było sprawą łatwą. Do pracy w szkołach stanęła mała liczba kadry nauczycielskiej i to w znacznej mierze nieprzygotowana do pracy z młodzieżą. W 1948 roku przeprowadzono reformę szkolnictwa (wprowadzoną w życie 4 maja 1948). Obowiązywała wtedy szkoła ogólnokształcąca stopnia podstawowego i licealnego (siedem klas SP i cztery klasy liceum). Nazywana była popularnie jedenastolatką. Nowe programy wprowadzono w roku szkolnym 1949/1950. Nowymi przedmiotami w klasach licealnych były: nauka o społeczeństwie, astronomia i logika. Na kongresie zjednoczeniowym PPR i PPS (15-21 grudnia 1948 roku) Minister Oświaty sprecyzował kierunki polityki oświatowej. W Deklaracji Ideowej PZPR zostały sformułowane ogólne założenia w zakresie kultury i oświaty. Zwrócono uwagę na stworzenie kultury socjalistycznej i podniesienie poziomu ideowego szkolnictwa. Rozpoczęto ofensywę ideologiczną w pracy wychowawczej opierając się i wykorzystując dorobek pedagogów radzieckich. Ogólnie szkoła uległa napierającemu odgórnie upolitycznieniu.
O potrzebie reformy szkolnictwa dyskutowano na Zjeździe Oświatowym w Warszawie w maju 1957 roku. 15 lipca 1961 roku Sejm uchwalił ustawę o rozwoju systemu oświaty i wychowania. Był to pierwszy akt prawny, który normował całość spraw nauczania i wychowania oraz ustalał zasady ustroju szkolnego. Ustawa wprowadzała 8-klasową szkołę podstawową oraz 4-letnie licea dla absolwentów tych szkół. Do zreformowanych szkół wprowadzono: wychowanie techniczne, muzyczne i plastyczne oraz zajęcia fakultatywne i przysposobienie zawodowe. W miejsce “nauki o Polsce i świecie współczesnym” wprowadzono “Wychowanie Obywatelskie” (od l969 roku “Propedeutyka nauki o społeczeństwie”). Wprowadzono koncepcję klas profilowanych: matematyczno-fizycznych, biologiczno-chemicznych i humanistycznych. W latach 70-tych postulowano upowszechnienie szkolnictwa ogólnokształcącego, co znalazło swój wyraz w uchwale Sejmu PRL z 13 października 1974 roku. Ogólne założenia programowe przewidywały utworzenie 10-letniej szkoły ogólnokształcącej wraz z 2-letnią szkołą specjalizacji kierunkowej w miejsce dotychczasowego liceum. Były to wzory rozwiązań NRD-owskich i radzieckich. Ogólna krytyka i niezadowolenie środowisk nauczycielskich oraz Raport o Systemie Oświaty w PRL z 1973 roku opracowany przez prof. Jana Szczepańskiego przyczyniły się do tego, że nie wprowadzono nowego pomysłu do realizacji. Decyzją Sejmu z 26 stycznia 1982 roku licea ogólnokształcące miały nadal funkcjonować w oparciu o ustawę z 1961 roku. W obecnej chwili uczestniczymy we wprowadzeniu II-ego etapu reformy Systemu Edukacji. Wspomniana reforma zakłada 6-let-nią szkołę podstawową oraz 3-letnie gimnazjum jako obowiązkowe. Uczeń kończący gimnazjum, będący zazwyczaj w wieku 16 lat, ma w nowym systemie edukacji dwie drogi kształcenia do wyboru: • Naukę w trzyletnim liceum profilowanym, po którym może zdobywać kwalifikacje zawodowe w szkole policealnej lub po zdaniu egzaminu maturalnego, ubiegać się o przyjęcie na studia, ewentualnie podjąć pracę;
- Naukę w dwuletniej szkole zawodowej, przygotowującej do egzaminu zawodowego.
Uczeń, który ukończył szkołę zawodową ma możliwość, korzystając z zasady pełnej drożności polskiego systemu edukacji, kontynuowania nauki w liceum uzupełniającym – dwuletniej szkole ogólnokształcącej przygotowującej absolwentów szkół zawodowych do egzaminu maturalnego. Świadectwo ukończenia liceum uzupełniającego, analogicznie jak liceum profilowanego, daje uczniom możliwość kontynuowania nauki w większości szkół policealnych. Świadectwo dojrzałości stwarza szansę ubiegania się o przyjęcie na studia.
2. Budowanie szkolnictwa na Dolnym Śląsku
14 marca 1945 roku Rada Ministrów powołała 4 cztery okręgi administracyjne dla Ziem Zachodnich i Północnych, w tym II okręg Dolnego Śląska, przeorganizowany w 1946 roku w województwo wrocławskie. W ślad za oddalającą się linią frontu na Dolny Śląsk żywiołowo zaczęli napływać pierwsi osadnicy. Przybywały zorganizowane transporty Polaków z kresów wschodnich zmuszonych do opuszczenia terenów dawnej Polski. Trwały też powroty z Zachodu. Skład ludności w województwie wrocławskim w owym czasie kształtował się w sposób następujący: 51,87% – repatrianci; 47,62% przesiedleńcy reemigracji; 0,5% ludność autochtoniczna. Na Dolnym Śląsku jako jednym z pierwszych zaczęto organizować odcinek oświaty. Pierwszą instytucją był Wydział Oświaty przy Urzędzie Pełnomocnika Rządu na okręg Administracyjny Dolnego Śląska na czele ze Zdzisławem Olechnowskim. Utworzono go w maju 1945 roku. Początkowo siedzibą Wydziału była Trzebnica, a następnie Legnica. We wrześniu tegoż roku Wydział został przekształcony w Kuratorium Okręgu Szkolnego Wrocławskiego z Janem Dębskim na czele i siedzibą we Wrocławiu. Jeszcze przed zakończeniem roku szkolnego 1944/1945 powstało w Kłodzku pierwsze na Dolnym Śląsku gimnazjum ogólnokształcące oraz we wrześniu 1945 roku gimnazjum i liceum ogólnokształcące na terenie Wrocławia. Po I Zjeździe Dyrektorów Szkół Średnich we Wrocławiu w dniach 7-8 października 1945 roku nastąpił dalszy wzrost liczby szkół średnich państwowych i prywatnych. Tworzono je w oparciu o zarządzenie Ministra Oświaty z dnia 16 lipca 1945 roku. W tym pionierskim okresie istniało przekonanie, że Dolny Śląsk dysponuje dobrą bazą materialną. Budynki szkół poniemieckich w okresie działań wojennych służyły niejednokrotnie jako szpitale wojskowe i koszary. Po wojnie okazało się, że były zniszczone i wymagały gruntownych remontów. Brak było również pomocy naukowych i sprzętu szkolnego, który bardzo często znajdował się w posiadaniu mieszkańców. Największym jednak problemem na Dolnym Śląsku był brak polskich książek. Szczególnie kłopotliwe było to w przypadku organizowania liceów ogólnokształcących.
Rola dyrektorów i administracji szkolnej sprowadzała się do zdobywania pomocy naukowych, sprzętu szkolnego i książek. Korzystano ze wszystkich możliwych środków i przy pomocy najbardziej nieraz wyszukanych metod. Bohaterami pierwszego okresu budowy szkolnictwa byli również nauczyciele. Pierwsi nauczyciele napływali na Dolny Śląsk podobnie jak pozostałe masy osadników z różnych stron kraju, z byłych kresów wschodnich oraz z zagranicy. Pod koniec roku szkolnego 1945/1946 liczba nauczycieli wykwalifikowanych w 30 istniejących szkołach ogólnokształcących dochodziła ledwie 50%. Brakowało zwłaszcza nauczycieli matematyki, fizyki oraz zajęć plastycznych. Nauczycieli zrażały szczególnie warunki bytowe. Bardzo skromne zarobki przyczyniały się do przeciążania dużą liczbą zajęć prowadzonych głównie w celu utrzymania się. Niejednokrotnie nauczyciele korzystali z przydziałów żywnościowych i paczek UNRA.
Tempo wzrostu szkolnictwa średniego ogólnokształcącego zdynamizowało się w pierwszym 4-le-ciu powojennym. Powstały wtedy 44 szkoły ogólnokształcące. W dalszych latach nastąpiło zwolnienie tempa tworzenia szkół ogólnokształcących, głównie ze względu na niezbyt liczne roczniki urodzone podczas wojny. Zagęszczenie liceów rozpoczęło się dopiero wtedy, gdy do bram szkół dotarło pokolenie powojennego wyżu demograficznego. W latach 1954-1964 liczba uczniów w szkołach średnich ogólnokształcących wzrosła o ponad 300%. Spadek liczebności uczniów zauważa się na przełomie lat 70-tych i 80-tych. W latach 80-tych zauważyć można było olbrzymi wzrost wyników nauczania. Ponieważ na przełomie lat 80-tych i 90-tych rozpoczął się gwałtowny napływ młodzieży do liceów ogólnokształcących na Dolnym Śląsku powstało wiele nowych placówek szkolnictwa średniego ogólnokształcącego. Tak, to Dolny Śląsk w ciągu 50-ciu lat stał się jednym z lepiej rozwiniętych obszarów kraju. Przyczyniła się do tego w dużej mierze również oświata, przed którą zawsze stało trudne zadanie integrowania, kształcenia i wychowywania zróżnicowanego wewnętrznie społeczeństwa regionu dolnośląskiego.
3. Organizacja oświaty w powojennym Lubinie
Walki o wyzwolenie Lubina zakończyły się 7 lutego 1945 roku. Polskie władze cywilne przejęły zarząd nad Lubinem dopiero 2 maja 1945 roku. W Lubinie było już kilkudziesięciu Polaków (z niewielką liczbą dzieci), głównie przesiedleńców z centralnych rejonów kraju. Po utworzeniu placówki Państwowego Urzędu Repatriacyjnego do Lubina zaczęły przyjeżdżać kolejowe transporty repatriantów mieszkańców województw kresowych. Pierwszy przybył na początku lipca 1945 roku z 68 rodzinami, drugi w sierpniu, a następny w połowie września. Chociaż przyjazdy te nie zaważyły na poważnym wzroście liczby mieszkańców, to w Lubinie i najbliższej okolicy osiedliły się rodziny ze znaczną ilością dzieci, dla których należało tworzyć szkoły. Pierwsze szkoły podstawowe zorganizowały osoby z powołania i zdolnościami pedagogicznymi, ale z niekoniecznie udokumentowanym wykształceniem. Powstały one w większych miejscowościach powiatu. Ogółem w pierwszym roku szkolnym 1945/ 1946 naukę w utworzonych placówkach pobierało 1412 uczniów, z którymi pracowało 35 nauczycieli. Tylko w Lubinie i Rudnej były to szkoły 7-klasowe, w pozostałych miejscowościach działały szkoły głównie 4-klasowe.
Miejscowość rozpoczęcianauki | Data | Liczba uczniów | Liczba nauczycieli | |
1 | Lubin | 1 IX 1945 | 198 | 6 |
2 | Rudna | 1 IX 1945 | 135 | 5 |
3 | Składowice | 1 IX 1945 | 60 | 2 |
4 | Chocianów | 1 X 1945 | 155 | 4 |
5 | Krzeczyn Wielki | 1 X 1945 | 44 | 1 |
6 | Sucha Górna | 1 X 1945 | 17 | 1 |
7 | Szklary Dolne | 1 X 1945 | 76 | 2 |
8 | Górzyca | 16 XI 1945 | 59 | 1 |
9 | Raszowa | 25 XI 1945 | 58 | 1 |
10 | Chocianowiec | 3 XII 1945 | 115 | 3 |
Tabela l. Wykaz szkół powszechnych w powiecie lubińskim w 1945 roku
W maju 1945 roku z inicjatywy PRN powołany został Obywatelski Komitet Organizacji Szkoły Średniej w Lubinie. Praca Komitetu zakończyła się sukcesem i 1 września 1948 roku uruchomiono pierwszą szkołę średnią. Dyrektorem Liceum Ogólnokształcącego został Jan Początek. Pierwszych 16-tu maturzystów ukończyło lubińskie liceum w roku 1951. Liceum funkcjonowało aż do czerwca 1967 roku razem z podstawówką jako tzw. 11-latka. Przełomowe znaczenie miało odkrycie złóż rudy miedzi pomiędzy Lubinem a Głogowem. Rozwój przemysłu miedziowego w istotny sposób wpłynął na sieć szkolną w Lubinie. W latach 1961-1989 uruchomiono 14 placówek oświatowych. Wszystkie szkoły budowane były według typowych projektów z salami lekcyjnymi, salami gimnastycznymi i boiskami przyszkolnymi. Jedna ze szkół (SP nr7)ze względu na swój sportowy profil, posiadała również basen. Basen wybudowano również w 1993 roku przy SP nr 13 (obecnie-zespół szkół nr 2). Z dniem 1 września uruchomiono Samorządową Szkołę Podstawową -SP nr 4, (obecnie Zespół Szkół nr 4). W 1990 roku powołano w Lubinie Koło nr58 Społecznego Towarzystwa Oświatowego, przy którego wsparciu i z inicjatywy mgr Urszuli Zboruckiej utworzono Szkołę Społeczną (w budynku osiedlowego żłobka na ulicy Wroniej, a następnie na ulicy Pawiej). 1 września 1987 roku rozpoczęło pracę II Liceum Ogólnokształcące, którego dyrektorem został mgr Stanisław Toczek. Kolejne, III Liceum Ogólnokształcące uruchomiono 1 września 1989 roku w budynku Technikum Górnictwa Rud. 1 września 1992 roku w obiekcie po Szkole Podstawowej nr 13 otwarto IV Liceum Ogólnokształcące (obecnie Zespół Szkół nr 2). 1 września 1992 roku uruchomiono w Lubinie pierwszą prywatną szkołę średnią – Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące im. Św. Jana Bosko. Szkoła kierował ks. mgr Piotr Dziubczyński. Przemysł miedziowy wpłynął na rozwój szkolnictwa zawodowego. 1 września 1962 roku powstała w Lubinie Zasadnicza Szkoła Górnicza i Technikum Górnicze dla Pracujących. W 1973 roku uruchomiono Zespół Szkół Technicznych Górnictwa Rud KGHM im prof. dr Bolesława Krupińskiego oraz Zespół Szkół Górniczych ZG “Lubin” im. Stanisława Matuszczaka przy ulicy Legnickiej (obecnie Zespół Szkół nr 3). 1 września 1966 otwarto Zasadniczą Szkołę Handlową. W 1968 roku utworzono Zasadniczą Szkołę Budowlaną przy Lubińskim Przedsiębiorstwie Budowlanym z siedzibą w Księginicach (obecnie Zespół Szkół Budowlanych ma swą siedzibę przy ulicy Księcia Ludwika w Lubinie). 1 września rozpoczęło rok szkolny Liceum Medyczne, które w roku 1999 przekształcono w Liceum Techniczne. Utworzone w 1991 roku Prywatne Studium Zawodowe przekształcono obecnie w Zespół Szkół Odzieżowych. Obraz lubińskiej oświaty byłby niepełny, gdyby nie wspomnieć o ważnej placówce oświatowej, jaką niewątpliwie jest Szkoła Muzyczna, którą utworzono na bazie Społecznego Ogniska Muzycznego założonego w 1957 roku przez Jana Zielonego. Szkołę Muzyczną I-ego stopnia uruchomiono 1 września 1975 roku. Pierwszym dyrektorem była mgr Elżbieta Gwoździewicz-Cesarz. Sieć szkolna korygowana jest na bieżąco, stosownie do zachodzących zmian demograficznych, zapotrzebowania społecznego i możliwości organizacyjnych. Swoistą rolę w lubińskim systemie oświaty pełni Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna (dawniej Powiatowa Poradnia Wychowawczo-Zawodowa). Miejscowe potrzeby sprawiły, iż samorząd Lubiński w 1994 roku utworzył Miejski Ośrodek Profilaktyki i Wczesnej Terapii Uzależnień. Dyrektorem placówki jest mgr Krzysztof Tkaczyk. Znaczną rolę w życiu młodzieży Lubina pełni Młodzieżowy Dom Kultury utworzony 9 grudnia 1969 roku. Jego organizatorem i pierwszym dyrektorem był Stanisław Tokarczuk. Obecnie ze względu na wprowadzenie reformy Systemu Edukacji sieć szkolnictwa w mieście uległa znacznemu przeorganizowaniu.
4. Najstarsza szkoła Lubińska i jej dorobek
Start najstarszej szkoły Lubina odbywał się w bardzo trudnych warunkach. Wraz z osadnikami do Lubina przybyły Maria Petion i Jadwiga Przondo, które już w sierpniu 1945 roku zorganizowały pierwszą placówkę oświatową w mieście – Szkołę Podstawową z tymczasową siedzibą przy ulicy Odrodzenia 32 (dawna ulica Dworcowa – siedziba właściciela Fabryki Mechanizmów Fortepianowych), obecnie Młodzieżowy Dom Kultury. Do końca roku szkolnego przybyły jeszcze dwie nauczycielki: Jadwiga Początkowa i Paulina Dudowa. Zmartwieniem rodziców i nauczycieli był brak odpowiedniego wyposażenia szkoły. Charakterystyczny dla ówczesnych zespołów klasowych był dość zróżnicowany wiek uczniów oraz różnica ich poziomów wiedzy. Utworzony Komitet Rodzicielski, któremu przewodniczył Jan Berezowski udzielał szkole wszechstronnej pomocy m.in.: dożywianie uczniów czy zbiórka książek do tworzącej się biblioteki szkolnej. W drugim roku istnienia szkoły grono nauczycieli powiększyło się o kolejne osoby: Julię Lityńską i Emilię Szumilską. Szkoła kierowała Jadwiga Przondo. Księgozbiorem opiekowała się Emilia Szumilska, która również zajmowała się “szkolną kuchnią” czyli dożywianiem. W pierwszym roku działalności szkoły nauczyciele nie otrzymywali wynagrodzenia w formie pieniężnej lecz w postaci ekwiwalentu (tkaniny, cukier, mąka, konserwy itp.) Przeprowadzka do nowego obiektu nastąpiła w 1947 roku. Dyrektorem szkoły został przybyły z Francji po zakończonych działaniach wojennych Jan Początek. Kadrę pedagogiczną szkoły w tym czasie stanowili: P.Andrejko; S.Bander; P.Dudowa; P.Gajewska; A.Unicka; K.Moskwa; Jadwiga i Jan Początkowie. Dobrze układała się współpraca z władzami miasta i społeczeństwem. Dzięki temu szkoła była zaopatrzona w węgiel, koks, drewno oraz najważniejsze pomoce naukowe do fizyki, chemii, biologii i geografii.
W maju 1948 roku z inicjatywy PRN powołany został Obywatelski Komitet Organizacji Szkoły Średniej w Lubinie. 1 września 1948 roku pracę rozpoczęło Liceum Ogólnokształcące w Lubinie z dyrektorem Janem Początkiem. W pierwszym roku działalności kadrę nauczycielską stanowili: P.Andrej-ko; mgr S.Bander; M.Czajkowska-Kawa; P.Dudowa; A.Unicka; F.Koński i Z.Rawska. Nauczyciele nie posiadający wyższego wykształcenia dokształcali się na dwuletnich studiach zaocznych. W 1950 roku zaangażowano do pracy sekretarkę Elżbietę Kost-kównę, (opłacaną przez Komitet Rodzicielski). W tym też roku zainstalowano w szkole aparat telefoniczny i urządzenie radiowe, składające się z radioodbiornika i 20 głośników. Patronat nad szkołą objęła Fabryka Mechanizmów Fortepianowych (największy zakład produkcyjny wmieście). 1 września 1950 roku szkoła stała się kompletną 11-łatką. Wiele emocji przeżyła szkoła i rodzice w maju 1951 roku, kiedy to do pierwszego w dziejach szkoły egzaminu dojrzałości przystąpiło 16 abiturientów 5 dziewcząt i 11 chłopców). Wszyscy absolwenci złożyli dyrektorowi meldunek o włączeniu się do akcji żniwnej (działania szkoły w owym czasie były mocno związane z polityką kraju).
W pierwszej połowie lat 50-tych młodzież licealna stanowiła 30% wszystkich uczniów szkoły 11-letniej. Liczba uczniów w klasach szkoły podstawowej zmniejszyła się w 1952 roku, kiedy to na terenie miasta powstała druga szkoła podstawowa. Warunki przebywania uczniów w szkolnych murach niewiele się zmieniły. W dalszym ciągu szkoła podstawowa zajmowała parter, a klasy licealne wyższe kondygnacje w budynku przy ulicy Kopernika 7. Nauczyciele mieszkali w budynku obok szkoły (ulica Kopernika 8), zajmowali też piętro drewnianej willi za szkoła oraz budynek przy ulicy Kopernika 16 (obecnie Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna). W owym czasie najwyższym wyróżnieniem dla uczniów był “Dyplom Przodownika Nauki i Pracy Społecznej”. Tylko nieliczni uczniowie po bardzo dobrze zdanej maturze otrzymali takie dyplomy. W roku szkolnym 195 l/1952dyplom otrzymali: Witold Dudek i Adam Początek, a w roku szkolnym 1953/ 1954 Anna Duda i Hilary Rozwadowski.
Odkrycie złóż rud miedzi i rozpoczęcie ich eksploatacji było punktem zwrotnym w rozwoju całego regionu i liceum również. W roku szkolnym 1960/ 1961 do szkoły uczęszczało 628 uczniów szkoły podstawowej i 137 licealistów. Nastał okres pomyślny do przeprowadzenia prac remontowych oraz wzbogacenia szkoły w pomoce naukowe. W roku 1956/1957 zabezpieczono szkołę przed wilgocią i gruntownie urynniono. W roku szkolnym 1963/ 1964 odmalowany został cały budynek szkolny, korytarze wyłożono posadzkami, a sale lekcyjne płytkami PCV. Założono także szatnię i odnowiono boisko szkolne. Dzięki staraniom nauczycielki chemii L.Kowalskiej w 1962 roku urządzono gabinet chemiczny. W 1964 roku dzięki zaangażowaniu nauczycielki Z.Pieńkowskiej urządzono gabinet biologiczny. Od 1964 roku dokonała się zmiana w organizacji pracy szkoły poprzez przejście z systemu klasowego na nauczanie w pracowniach i klasopracowniach. Rozpoczęto pracę w klaso pracowniach, które urządzali nauczyciele języka polskiego, języka francuskiego, języka niemieckiego, języka rosyjskiego, historii, geografii, matematyki i przysposobienia obronnego. W szkole funkcjonował gabinet lekarski i stomatologiczny. W roku szkolnym 1963/ 1964 wychodząc naprzeciw potrzebom środowiska lokalnego utworzono Liceum dla Pracujących. Rok szkolnym 1964/1965 był jednym z najważniejszych w historii szkoły – stała się ona w pełni tylko szkoła średnią – Liceum Ogólnokształcącym w Lubinie.
Wyjątkowo przykry fakt przeżyła szkoła 23 grudnia 1964 – zmarł jej dyrektor Jan Początek. Nowym dyrektorem została mgr Zofia Pieńkowska. W 1967 roku powołano Społeczny Komitet budowy sali gimnastycznej, którego przewodniczącym został mgr Kazimierz Styś. Dzięki pomocy MRN, zakładu opiekuńczego PBMH, olbrzymiego zaangażowania rodziców, nauczycieli i uczniów zgromadzono środki finansowe i rozpoczęto budowę sali gimnastycznej. Nowa sala miała być dragą pełnowymiarową salą w mieście. Opracowano nawet plan budowy basenu kąpielowego, który miał znaleźć swoje miejsce w sąsiedztwie liceum. Do realizacji tego projektu nie doszło jednak. Od 1965 roku liceum było miejscem, gdzie odbywały się różne uroczystości środowiskowe, miejskie i szkolne. Dla uczczenia 1000-lecia Państwa Polskiego zorganizowano w 1966 roku szereg uroczystości o zasięgu środowiskowym i wojewódzkim. Imprezy towarzyszące, konkursy, spotkania upamiętniły ten bardzo ważny jubileusz. Zorganizowano “Wiosnę Młodego Lubina”, wystawy “Historia PRL i jej osiągnięcia” i “Ziemie Odzyskane” oraz spotkanie z ludźmi zasłużonymi dla Lubina i pisarzem Jalu Kurkiem. 4 maja 1968 roku odbyła się uroczystość nadania szkole imienia Mikołaja Kopernika. Z tej okazji ufundowany został szkole sztandar oraz wmurowano tablicę pamiątkową. I Zjazd Absolwentów oraz obchody jubileuszu 20-leciasz-koły uzmysłowiły wszystkim obecnym, że liceum które swoją działalność rozpoczęło w 1948 opuściło 471 absolwentów. Od roku 1970/1971 rozpoczęto edukację w klasach sprofilowanych: matematyczno-fizycznych, humanistycznych, biologiczno-chemicznych i sportowych. Wprowadzono także naukę języka obcego według rozszerzonego programu. Odbywały się także zajęcia w grupach fakultatywnych: humanistycznej, biologiczno-chemicznej, matematyczno-fizycznej, ekonomiczno-geograficznej oraz przysposobienia zawodowego. 27 września 1973 roku uroczyście obchodzono jubileusz 25-lecia szkoły. Odbył się także II Zjazd Absolwentów. W czasie przygotowanych uroczystości oddano też do użytku budowaną salę gimnastyczną. Lata 70-te i 80-te były bardzo bogate w sukcesy w dziedzinie dydaktyki i wychowania. Młodzież startowała we wszystkich możliwych konkursach i współzawodnictwach środowiskowych, wojewódzkich, regionalnych i ogólnopolskich, zdobywając zawsze najwyższe laury. W 1974 roku liceum przystąpiło do “Klubu Otwartych Szkół”, a w 1978 znalazło się na liście 18-tu szkół w Polsce wyróżnionych i nagrodzonych przez Ministra Oświaty i Wychowania. W roku szkolnym 1979/1980 Przyznano szkole status Szkoły Stowarzyszonej UNESCO. Systematyczna i rzetelna praca dydaktyczna i wychowawcza nauczycieli oraz zrozumienie ważności nauki przez rodziców i zaangażowanie uczniów zawsze przyczyniały się do właściwego pojmowania rzeczywistości często bardzo “zawirowanej” w naszym kraju. Szkoła zawsze właściwie pełniła swoje funkcje dydaktyczno-wychowawcze oraz socjalno-opiekuńcze. W latach 80-tych i 90-tych wykonano wiele prac remontowych i adaptacyjnych, doposażono i wzbogacono istniejące pracownie oraz utworzono nowe zgodnie z nowymi trendami. Nawiązano ścisłą współpracę z Instytutem Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego (1978) poprzez udział uczniów klas sprofilowanych w zajęciach laboratoryjnych z chemii prowadzonych przez pracowników naukowych Instytutu. Nawiązano współpracę ze szkołami we Francji (1986) i Niemczech (1991), która trwa do dnia dzisiejszego. Wymiany młodzieży pomiędzy zaprzyjaźnionymi szkołami służą nie tylko uczniom, ale także kształtują właściwy wizerunek Polski wśród naszych sąsiadów. Wymiany dają jednocześnie naszym uczniom możliwość wszechstronnej edukacji językowej. Właściwy i wszechstronny rozwój uczniów umożliwia wprowadzenie wielu innowacji do dydaktyki. W tej dziedzinie szkoła ma wiele osiągnięć. Klasy rozszerzające edukację ekologiczną, informatyczną, prawniczą, dziennikarską, turystyczną, menedżerską i pedagogiczną. Cieszą się one dużym powodzeniem wśród uczniów przychodzących do naszego liceum. Od 1991 roku do chwili obecnej 24 klasy ukończyły naukę realizując programy autorskie. Bardzo ważną rolę w życiu szkoły odgrywa Samorząd Uczniowski, który w historii szkoły zapisał się wielkimi literami. Poza tym, że jest animatorem życia wewnętrznego w szkole, jego przedstawiciele uczestniczą w tworzeniu wielu dokumentów w oparciu o które funkcjonuje szkoła: Statut Szkoły, Wewnątrzszkolny System Oceniania, regulamin Uczniowski (i inne regulaminy) czy Statut Klubu Europejskiego. Z inicjatywy Józefa Wyspiańskiego oraz przy udziale Samorządu Uczniowskiego 21 października 1987 roku powstało pismo uczniowskie “Podławek”. Wiele szkolnych uroczystości inicjowanych jest bądź odbywa się przy współudziale samorządu Uczniowskiego, np.: Dzień samorządności, Dni Patrona Szkoły, Dni Otwartych Drzwi Szkoły. “Panoramy Klasowe” (istniejące od 1983 roku) dają uczniom możliwość zrealizować się organizacyjnie, literacko, plastycznie, muzycznie, a nieraz naukowo, sprawnościowo i fizycznie. Uczniowie chętnie włączają się do realizacji największych przedsięwzięć szkoły. Obchody 700-lecia Lubina zorganizowane wspólnie z towarzystwem Miłośników Ziemi Lubińskiej, coroczne Festiwale Piosenki Francuskiej, obchody 50-lecia szkoły wskazują jak wielki potencjał sił twórczych ukryty jest w naszych uczniach oraz jak bardzo młodzież potrzebuje zrealizować się nie tylko naukowo. Pomysłowość, odpowiedzialność, zorganizowanie, ale przede wszystkim wielkie oddanie sprawie to cechy współczesnych uczniów i kierujących nimi nauczycieli. Przez wszystkie lata istnienia szkoły współpraca z rodzicami układała się zawsze bardzo dobrze. Rodzice rozumieli zawsze potrzeby szkoły, chętnie włączali się w różne oddziaływania wychowawcze nauczycieli, których celem było wspólne wychowanie wartościowych ludzi. Dzięki takim cechom naszych uczniów, ich rodziców i pracujących w szkole nauczycieli, pomimo wszelkich trudności – ciągle trwamy!
Trudności są zauważalne na każdym kroku i przez wszystkich myślących obywateli. Niedofinansowanie szkoły jest przyczyną długów, niszczejącej bazy, braku właściwej opieki pozalekcyjnej nad młodzieżą, stopniowego likwidowania takiej działalności szkoły, która była dla niej charakterystyczna i prestiżowa. Zaniechanie współpracy z Instytutem Chemii (trwającej 20 lat), likwidacja stołówki szkolnej (istniała od 1984 roku), brak środków na realizację rozszerzonego programu nauki języków obcych (istniała od 1980 roku), minimalny podział na grupy na takich przedmiotach jak fizyka, chemia, biologia bardzo zubożają szkołę i nie świadczą o właściwym zrozumieniu przez władze celów dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, jakie ma do spełnienia szkoła.
Biografia:
- Biliński Jan, Historia Lubina
- Szymańska Barbara, I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Lubinie w latach 1948-1992. (praca magisterska – Uniwersytet Wrocławski)
- I Liceum Ogólnokształcące im. M. Kopernika w Lubinie 1948-1998, pod red. B: Tokarskiej; J. Wyspiańskiego,
- Źródła rękopiśmienne archiwum liceum (kroniki szkoły, kroniki klasowe, protokoły posiedzeń Rady Pedagogicznej)
- Lubin – zarys rozwoju miasta na przestrzeni wieków, pod red. K. Matwijowskiego.
Dodaj komentarz